Płyta fonograficzna (znana również jako płyta gramofonowa) jest analogowym nośnikiem dźwięku w postaci płaskiej płyty z wytłoczonym, modulowanym spiralnym rowkiem. Rowek zazwyczaj zaczyna się w pobliżu obwodu, a kończy w pobliżu środka płyty. Początkowo płyty były powszechnie wykonywane z szelaku, a od lat czterdziestych XX wieku popularny stał się polichlorek winylu. W ostatnich dziesięcioleciach płyty fonograficzne zaczęto nazywać płytami winylowymi albo po prostu winylami. Płyta fonograficzna była podstawowym nośnikiem wykorzystywanym do reprodukcji muzyki w XX wieku.
Na winylach wydawane są albumy (LP) oraz single (SP). Prędkość obrotowa płyty gramofonowej z albumem to zazwyczaj 33 ⅓ RPM, a singla 45 RPM. Najbardziej popularne wielkości płyty winylowej to 12" oraz 7", chociaż spotkać można również 10" lub 9".
![Maanam - Derwisz I Anioł [1991]](http://img.80sdb.com/thumb/2/c/2c28fa77.jpg "Maanam - Derwisz I Anioł [1991]")
![Marek Grechuta - Krajobraz Pełen Nadziei [1990]](http://img.80sdb.com/thumb/f/d/fdb278d4.jpg "Marek Grechuta - Krajobraz Pełen Nadziei [1990]")
![Kombi - Kombi 4 [1985]](http://img.80sdb.com/thumb/c/7/c7110ddd.jpg "Kombi - Kombi 4 [1985]")
![Tina Turner - Sunset On Sunset [1983]](http://img.80sdb.com/thumb/e/c/ecf26afe.jpg "Tina Turner - Sunset On Sunset [1983]")
![Urszula Sipińska - Są Takie Dni W Tygodniu - Kolorowy Film [1980]](http://img.80sdb.com/thumb/d/f/dfa781bc.jpg "Urszula Sipińska - Są Takie Dni W Tygodniu - Kolorowy Film [1980]")
![Country Family - 11 Ton [1983]](http://img.80sdb.com/thumb/7/3/73ad0af8.jpg "Country Family - 11 Ton [1983]")
![Henryk Wieniawski, Wadim Brodski - I Koncert Skrzypcowy Fis-moll Op. 14 / Fantazja Na Motywach Opery "Faust" Gounoda / Scherzo-Tarantella G-moll Op. 16 / Kujawiak A-moll / Obertas Nr 1 Op. 19 [1986]](http://img.80sdb.com/thumb/c/0/c03b2a7c.jpg "Henryk Wieniawski, Wadim Brodski - I Koncert Skrzypcowy Fis-moll Op. 14 / Fantazja Na Motywach Opery \"Faust\" Gounoda / Scherzo-Tarantella G-moll Op. 16 / Kujawiak A-moll / Obertas Nr 1 Op. 19 [1986]")
![Johannes Brahms, Jerzy Semkow, The National Warsaw Philharmonic Orchestra - Jerzy Semkow Conducts Brahms Symphony No. 2 D Major Op. 73 [1987]](http://img.80sdb.com/thumb/d/e/dedff6b6.jpg "Johannes Brahms, Jerzy Semkow, The National Warsaw Philharmonic Orchestra - Jerzy Semkow Conducts Brahms Symphony No. 2 D Major Op. 73 [1987]")
![Różni wykonawcy - Reggae Sunsplash [1989]](http://img.80sdb.com/thumb/0/b/0b2d7a35.jpg "Różni wykonawcy - Reggae Sunsplash [1989]")
![Grupa Wokalna Izabelli - Coctail Party [1987]](http://img.80sdb.com/thumb/a/a/aa2a67a4.jpg "Grupa Wokalna Izabelli - Coctail Party [1987]")
![Ludowy Zespół Iļģi - Pieśni Łotewskie [1989]](http://img.80sdb.com/thumb/8/f/8f93d104.jpg "Ludowy Zespół Iļģi - Pieśni Łotewskie [1989]")
![Folklore Group Of The Riga Central Post Office Grodi - Pieśni Latgalii (Inflant Polskich) [1986]](http://img.80sdb.com/thumb/5/1/511d6f22.jpg "Folklore Group Of The Riga Central Post Office Grodi - Pieśni Latgalii (Inflant Polskich) [1986]")
![Lionel Richie - Can't Slow Down [1983]](http://img.80sdb.com/thumb/e/0/e0efb8a7.jpg "Lionel Richie - Can't Slow Down [1983]")
![Okolicznościowo-Rozrywkowy Syndykat Wały Jagiellońskie - Wały Jagiellońskie 1978-1988 [1988]](http://img.80sdb.com/thumb/1/3/13191133.jpg "Okolicznościowo-Rozrywkowy Syndykat Wały Jagiellońskie - Wały Jagiellońskie 1978-1988 [1988]")
![Jakie Quartz - A La Vie, A L'amour [1987]](http://img.80sdb.com/thumb/4/b/4b779e8a.jpg "Jakie Quartz - A La Vie, A L'amour [1987]")
![Różni wykonawcy - The Hit Singles 3 [1979]](http://img.80sdb.com/thumb/8/6/864d9aef.jpg "Różni wykonawcy - The Hit Singles 3 [1979]")
![Elektrik Cokernut - Go Moog! [1973]](http://img.80sdb.com/thumb/1/0/10cba978.jpg "Elektrik Cokernut - Go Moog! [1973]")
![Mozart, Vent, Collegium Musicum Pragense, František Vajnar - Le Nozze Di Figaro [1987]](http://img.80sdb.com/thumb/5/6/56a82ba7.jpg "Mozart, Vent, Collegium Musicum Pragense, František Vajnar - Le Nozze Di Figaro [1987]")
![Diana Ross & The Supremes - Cream Of The Crop [1969]](http://img.80sdb.com/thumb/1/1/1157e037.jpg "Diana Ross & The Supremes - Cream Of The Crop [1969]")
![Velma Wright - You're Not Right [1989]](http://img.80sdb.com/thumb/6/3/63e25bd7.jpg "Velma Wright - You're Not Right [1989]")